โครงการต่อต้านการค้ามนุษย์ในประเทศไทย

‘มูลนิธิศุภนิมิตฯ’ ร่วมกับ โครงการต่อต้านการค้ามนุษย์ในประเทศไทย สนับสนุนโดยองค์การเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐอเมริกา (USAID Thailand CTIP) UNDP และ องค์กรภาคีเครือข่าย เปิดเวทีเยาวชนนำเสนอไอเดียยุติการค้ามนุษย์

การค้ามนุษย์นับเป็นปัญหาที่สำคัญสำหรับสังคมไทยและสังคมโลก และกำลังเป็นประเด็นที่หลายประเทศให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากการค้ามนุษย์ถือเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือการไม่เคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์อย่างร้ายแรง และยิ่งนับวันปัญหาดังกล่าวยิ่งทวีความรุนแรงและมีความสลับซับซ้อนมากยิ่งขึ้น โดย พ.ศ. 2558 รัฐบาลไทยได้ประกาศให้ ‘การป้องกันปราบปรามการค้ามนุษย์’ เป็นวาระแห่งชาติ

มูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย ในฐานะองค์สาธารณประโยชน์ที่ทำงานด้านการพัฒนาความอยู่ดีมีสุขแก่เด็ก ครอบครัว และชุมชนยากไร้ โดยมีเด็กเป็นหัวใจสำคัญของการทำงาน เล็งเห็นถึงสถานการณ์การค้ามนุษย์ที่จะนำไปสู่ประเด็นปัญหาต่างๆ ทางสังคม จึงได้จัดทำโครงการ ‘ยุติการค้ามนุษย์’ ขึ้นตั้งแต่ พ.ศ. 2546 โดยดำเนินงานร่วมกับองค์กรเครือข่ายทั้งภาครัฐและภาคประชาสังคมทั้งในระดับภูมิภาคและระดับประเทศ มาอย่างต่อเนื่อง

ล่าสุด มููลนิธิศุภนิมิตฯ ได้ร่วมกับ โครงการความร่วมมือเพื่อต่อต้านการค้ามนุษย์ประจำสหประชาชาติ (UN-ACT) ภายใต้โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) โครงการต่อต้านการค้ามนุษย์ในประเทศไทย (USAID Thailand CTIP) ดำเนินงานโดย Winrock International จัดประชุม THAILAND COMMIT NATIONAL YOUTH FORUM 2020 ขึ้นระหว่างวันที่ 17-19 ตุลาคม 2563 เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของเยาวชน ด้วยการสนับสนุนให้มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับสถานการณ์การค้ามนุษย์ในประเทศไทย รวมถึงการทำงานเชิงป้องกันในระดับชุมชน โดยการริเริ่มของเด็กและเยาวชนเพื่อสร้างความตระหนักให้ชุมชนและเยาวชนระวังภัยที่เกิดจากการย้ายถิ่นทั้งในประเทศและระหว่างประเทศ ซึ่งการประชุมครั้งนี้มีตัวแทนแกนนำเยาวชนจากภาคต่างๆ ที่มีความสนใจด้านการยุติการค้ามนุษย์ และขจัดความรุนแรงในสังคมหลากหลายรูปแบบ เข้าร่วมจำนวน 28 คน (รวมออนไลน์) เพื่อเรียนรู้และทำความเข้าใจอุปสรรคในการทำงานดังกล่าว ร่วมออกแบบข้อเสนอแนะในเชิงนโยบาย ผ่านการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญจากมูลนิธิศุภนิมิตฯ และองค์กรภาคีเครือข่ายที่ร่วมจัดงาน เพื่อเรียนรู้วิธีการปฏิบัติงาน ความท้าทาย และเป้าหมายในการทำงาน รวมถึงแลกเปลี่ยนข้อมูลจากเยาวชนที่เข้าร่วมประชุมด้วยกันเพื่อทบทวนปัญหา และนำมาพัฒนาเป็นปัญหาร่วมที่เจอ เพื่อจัดทำร่างต้นแบบข้อเสนอแนะ และเจตนารมณ์ต่อสถานการณ์การค้ามนุษย์แก่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

ดร.สราวุธ ราชศรีเมือง ผู้อำนวยการมูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า การจัดประชุมเวทีเด็กและเยาวชนครั้งนี้ ตัวแทนเด็กและเยาวชนจะได้นำเสนอความคิดเห็นต่อผู้ใหญ่ในประเด็นปัญหาด้านต่างๆ ที่เกี่ยวโยงกับการค้ามนุษย์และการย้ายถิ่น รวมถึงบอกกล่าวถึงเจตนารมณ์ของตนเองในการป้องกันและแก้ไขปัญหาดังกล่าวร่วมกับผู้ใหญ่

“การประชุมครั้งนี้ คณะผู้จัดงานได้พัฒนาให้การมีส่วนร่วมของเด็กและเยาวชนเป็นกลไกเชิงสถาบัน ด้วยการสนับสนุนให้มีการคัดเลือกตัวแทนเยาวชนเพื่อเข้าไปร่วมฟังและเสนอความคิดเห็นในกระบวนการกำหนดนโยบายและแผนปฏิบัติงานระดับชาติเรื่องการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ และในแผนการประชุมความร่วมมือระดับรัฐมนตรีการต่อต้านการค้ามนุษย์ในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง (COMMIT) ในฐานะกลไกหลักในการป้องกันและแก้ไขปัญหา ติดตาม ประเมินผลนโยบายและการปฏิบัติ”

ณัฐพล หรือ เต้ย แกนนำเยาวชนศุภนิมิต อ.เชียรใหญ่ จ.นครศรีธรรมราช บอกว่าการประชุมครั้งนี้ทำให้เขาได้รับความรู้มากมายเกี่ยวกับปัญหาและสถานการณ์การค้ามนุษย์ในประเทศไทย

“ผมได้ความรู้และประสบการณ์อย่างมาก เพราะกระบวนการต่างๆ ที่พวกเราทำกันในทุกช่วงการประชุม จะมีความหมายหมดเลย โดยเฉพาะได้ระดมความคิดเห็นกับเพื่อนๆ ที่แม้จะมาจากต่างที่กัน แต่เรามีอุดมการณ์เดียวกัน ทำให้สามารถพูดคุยและคิดไปในทิศทางเดียวกัน และอีกสิ่งหนึ่งที่ประทับใจคือประเด็นปัญหาทั้งหมดที่เราได้คิดและทำร่วมกันตั้งแต่วันแรกจนถึงวันสุดท้าย สามารถนำมาสะท้อนให้กับผู้ใหญ่ได้เห็นว่าพวกเราตั้งใจทำกันแค่ไหน และสามารถทำได้ถ้าผู้ใหญ่จากหน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ ให้การสนับสนุน ซึ่งผมอยากจะบอกกับผู้ใหญ่ว่า กระบวนการที่สะท้อนจากเยาวชนสามารถนำไปใช้กับองค์กรหรือให้ความรู้แก่เยาวชนให้มีความเข้าใจเรื่องปัญหาการค้ามนุษย์มากขึ้น”

มณฑากานต์ หรือ แยมมี่ ประธานเยาวชนศุภนิมิต อ.แม่สอด จ.ตาก สะท้อนความรู้สึกที่ได้จากการประชุมครั้งนี้เช่นว่า เป็นการเปิดโลกทัศน์และได้ความรู้ใหม่ๆ เกี่ยวกับสถานการณ์การค้ามนุษย์

“ที่บ้านของหนูจะอยู่ติดกับชายแดน เลยทำให้เห็นภาพว่าแม้จะมีการปิดสะพาน แต่ก็ยังมีการขนแรงงานผ่านทางเรือข้ามไปข้ามมาอยู่ เลยทำให้หนูคิดว่าจำเป็นที่จะต้องสมัครมาร่วมการประชุมนี้ ซึ่งก่อนมาร่วมประชุม หนูคิดว่าตัวเองมีความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้มากแล้ว แต่พอได้มาฟังประสบการณ์จากเพื่อนๆ ทำให้เราได้เปิดมุมมองมากขึ้น ว่าจริงๆ แล้วเรื่องของการค้ามนุษย์ยังมีประเด็นอื่นๆ ที่เราไม่รู้อีกหลายเรื่อง ซึ่งหนูจะนำความรู้ที่ได้จากการประชุมนี้ไปแบ่งปันให้กับเพื่อนๆ เยาวชนในพื้นที่”

การจัดเวทีเด็กและเยาวชนเพื่อนำเสนอความเห็นต่อการแก้ไขปัญหาการค้ามนุษย์ ได้จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.2548 และจัดต่อเนื่องทุกปี โดยแต่ละครั้งมีตัวแทนเด็กและเยาวชนจากประเทศไทย ได้รับการคัดเลือกให้ไปร่วมประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนและนำเสนอข้อคิดเห็นต่อเจ้าหน้าที่ระดับสูงของแต่ละประเทศในเวทีระดับอนุภูมิภาคกลุ่มประเทศลุ่มน้ำโขง ประกอบด้วย 6 ประเทศ ได้แก่ จีน เวียดนาม สปป.ลาว เมียนมา กัมพูชา และไทย

โดยข้อคิดเห็นของเด็กและเยาวชนจากการประชุมในครั้งนี้ ได้พูดถึงประเด็นต่างๆ อาทิ การจัดทำหลักสูตรการเรียนรู้เรื่องสิทธิมนุษยชน การต่อต้านการค้ามนุษย์ การยุติความรุนแรง และพัฒนาทักษะทางสังคมให้แก่นักเรียนและเยาวชน การเปิดรับเจ้าหน้าที่ผู้ปฎิบัติงานด้านการต่อต้านค้ามนุษย์เพิ่มขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับจำนวนผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์และกลุ่มเสี่ยงต่างๆ การกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นเพื่อให้เกิดการพัฒนาและแก้ไขสถานการณ์ในพื้นที่ของตนเอง ยกระดับความร่วมมือในการทำงานการยุติการค้ามนุษย์และขจัดความรุนแรงในสังคมมากขึ้น รวมถึงการสนับสนุนเยาวชนในการเรียนรู้การทำงานด้านสิทธิมนุษยชน